Venlo

Jawel, midden in een crisis onderzoekt het bureau Louter de diverse Nederlandse gemeenten. Deze keer gaat het om de lijst met economische prestaties. De lokale media hollen elkaar voorbij om de successen van de eigen gemeente te vieren of juist de slechte prestatie af te zwakken dan wel het gemeentebestuur genadeloos aan de schandpaal te slaan. Venlo behaalde in 2008 de 22e plaats. Boeit het of dat goed of slecht is?

opinie door Ton Heerschop en Alexander Vervoort, aanstaande-raadsleden voor de SP

Weer hebben we in Nederland een oliebollenlijstje gevonden om in onze krankzinnige behoefte aan ranglijsten er wat van te vinden. Wat zeggen deze lijsten nu eigenlijk? Feitelijk geven ze een beetje weer hoe binnen gemeentegrenzen de zaken er economisch gezien voorstaan.
Hoe verhouden de 22e plaats van Venlo, de 21e van Venray zich tot plek 97 van Weert, nummer 53 van Nijmegen en plaats 56 van Rotterdam? Boeien! Beter kun je je afvragen in hoeverre zich de micro economische omstandigheden zich lenen tot het maken van een zinvolle vergelijking?

Jaarlijks zien we in media lijsten van waar de beste oliebol of lekkerste 'Hollandse Nieuwe' te krijgen is. Over smaak valt niet te twisten dus hebben die onderzoekers altijd gelijk. Maar de kranten moeten vol dus zijn we ziekenhuizen gaan vergelijken en ook de economische prestaties van gemeenten. Het geeft een aanvliegeffect en dus staan andere media ook weer vol met berichten over de best presterende gemeente.
Het zielige van al die cijfers is dat je feitelijk niets kunt vieren. Als ik namelijk in het beste ziekenhuis van Nederland geholpen wil worden weet ik dat ik vorig jaar in het Heerlense Atrium moest zijn. Als ik in de economisch sterkste gemeente van Nederland wil wonen of werken moest ik in 2008 in Zwolle zijn. Maar welke gemeente of ziekenhuis dit jaar het beste presteert, dat is niet te zeggen.

Nederlanders zijn dol op lijstjes, voor elk wissewasje is wel een lijstje. De lijst der lijsten is ook dit jaar weer de top-2000 en daarbij vallen alle andere lijsten in het niet. In mijn jeugd waren maar twee lijstjes echt belangrijk: die van de top-40 en die van de mooiste meisjes op school.
De lange termijn kent maar twee vragen: Wat wordt je koopkracht en hoe kun je je leven ingericht krijgen? Velen kijken daarom uit naar het overzicht vlak na Prinsjesdag; wat je het komende jaar kwijt bent en wat je overhoud. Dat is wat telt, alle andere lijstjes zijn leuk om een keer te bekijken en weer snel te vergeten.

Lijstjesmania lijkt te zijn ingegeven door prestatiedrift, een uitwas van het neoliberalisme dat ons sinds de jaren '80 opgedrongen wordt. Het moet allemaal sneller, beter, harder, sterker en vooral goedkoper. Dat daardoor de rijken rijker worden en de armen armer lijkt niemand echt bezig te houden. Deze tweedeling maakt het land in totaliteit er echter niet beter en sterker op! Mensen worden gestimuleerd om enkel nog om zichzelf te geven en de paar vierkante meters om hen heen. Volgens de SP heeft deze éénleving haar failliet aangetoond en moeten we snel terug naar een samenleving van solidariteit, respect en aandacht voor elkaar.

Onderzoekers zouden zich beter bezig kunnen houden met oliebollen en haring want al die prietpraat over hoe goed we het vorige jaar deden is bijna een jaar achter de feiten aanhollen. Bestuurders die zich daar op richten zijn per definitie bezig met het verleden. De Venlose economie is echter een dynamisch geheel van grote ondernemingen en verschillende midden- en klein bedrijven. Een mix aan bedrijvigheid en dienstverlening.

De vraag die nu speelt is hoe Venlo de grote bedrijven ruimte kan bieden om zich te blijven ontplooien. Ook hoe Venlo kan zorgen dat het midden- en klein bedrijf zich kan ontwikkelen als leverancier, in de detailhandel en in de horeca. Wat is het effect van de overname van Océ door Canon voor de directe werkgelegenheid en die op de lange termijn? Wat voor ontwikkelingen kan Scheuten nog doen in Venlo en gaat dat nieuwe banen opleveren? Ook de vraag of café de Gouden Tijger als “historische” horecagelegenheid weer snel open gaat, is er eentje van de economie van vandaag de dag...

Snel vergeten dus die kruidenierslijstjes van zelfbenoemde deskundigen. Het zijn lijsten en deskundigen over het vorig jaar. De situatie anno nu kan zomaar een hele andere zijn, zeker tijdens een economische dip. De daadwerkelijke uitdaging ligt voor ons in het Venlo van nu, straks en later. Of mensen nog kunnen rondkomen, prettig wonen en of we mogen samenleven of dat we verdrinken in een kille asociale éénleving. Daarin liggen al genoeg uitdagingen.