Venlo

De SP bezocht gisteren de politie in Venlo om te zien hoe de wetten en regels uit 'Den Haag' in werkelijkheid uitpakken. Op het bureau Venlo-Centrum aan het Mgr. Nolensplein kregen we informatie over de openbare ordediensten en het werken met de camera's in Venlo. Op het bureau Venlo-Oost aan de Rijnbeekstraat volgde informatie over het wijkgericht werken.

De SP bezoekt regelmatig instanties, instellingen en organisaties om kennis op te doen of bij te spijkeren, om te weten te komen wat er zich afspeelt in het werkveld maar vooral om te bekijken of de 'Haagse' werkelijkheid ook de realiteit is en wat daaraan verbeterd kan worden. Deze bezoeken zijn voor SP'ers in lokale afdelingen (alsook Tweede Kamerleden) goed om meer inzicht te krijgen in de lokale problemen, oplossingen en voorbeelden.

Hierbeneden een verslag van het bezoek en de gesprekken met de agenten Dumont en Berkers over de problemen die zij ervaren met het politiewerk in Venlo-centrum en Venlo-oost en de creatieve oplossingen daarbij, het gebruik van cameratoezicht, het wel en wee van de wijkagent, het gevoel van veiligheid, het verlies van gezag en respect voor 'oom agent' en de verscheidenheid in uniforme diensten.

Brigadier Marcel Dumont is werkzaam op het operationeel niveau van de basiseenheid Venlo-centrum dat huist aan het Mgr. Nolensplein in het gebouw met de toepasselijke naam 'de commissaris'. Het werkgebied van de eenheid bestrijkt de omgeving Gelreplein-Roermondsepoort-Julianapark-Maaskade.
Hij geeft aan dat de overlast van drugskoeriers en drugspanden sterk is afgenomen doordat coffeeshops verplaatst zijn naar de rand van de stad, en daarmee dus ook de overlast en de druk op de wijk. Er vinden nog steeds drugs gerelateerde activiteiten plaats maar veel en veel minder dan voor enkele jaren geleden. Verdwaalde toeristen die op de Maaskade rondvragen voor drugs of drugsrunners die zulke mensen oppikken blijven lastig te bestrijden omdat vaak niet aangetoond kan worden dat ze met drugs bezig zijn, er heeft ook nog geen verkoop (deal) plaatsgevonden.
Echt zichtbare overlast blijft de politie aanpakken. Zeker ook omdat mensen aangeven zich onveilig te voelen in de binnenstad maar 99% daarvan is subjectieve onveiligheid ofwel voelen mensen zich onnodig onveilig op straat terwijl het met de veiligheid best in orde is.

Agent Dumont vertelt: "Iemand uit München met 500 euro op zak komt ongeloofwaardig over wanneer hij bij navraag zegt dat hij hier “een koelkast komt kopen”. Die persoon gaat vast iets kopen maar geen koelkast, die hebben ze in München ook. Als vervolgens eenzelfde type gozer bij de politie aanklampt en zegt te zijn “overvallen” dan prikken we daar snel doorheen. Zo iemand heeft zich hier laten neppen bij een drugsdeal en kreeg bijvoorbeeld poedersuiker in plaats van de gevraagde cocaïne. Hij kan dat natuurlijk niet tegenover ons zeggen want zowel in Duitsland als in Nederland wordt het bezit, koop en verkoop van dat spul streng bestraft, dus pakt hij zijn verlies met de slechte drugsdeal maar het verlies van zijn geld doet zo veel pijn dat hij aangifte doet onder een smoes omdat hij denkt door aangifte het geld terug te kunnen krijgen via zijn verzekering. Ja dag, daar trappen we niet in."

In de binnenstad hangen momenteel 26 camera's, allen eigendom van de gemeente maar de politie stuurt ze aan en bekijkt de beelden wanneer nodig. Dumont: "Waarschuwingsborden geven aan of er in een gebied camerabewaking plaats vindt. De meeste mensen merken er niks van en zijn zich ook niet bewust van de camera's. De meeste boeven ook niet want wanneer er bijvoorbeeld een vechtpartij is dan denkt men daar niet aan en de echte boeven die zijn wel zo 'slim' om een portiek of steegje in te duiken, buiten het bereik van de camerabewaking."

Camerabewaking mag niet constant worden uitgekeken. Dit heeft te maken met de privacywetgeving maar ook omdat bij de officier van justitie aangevraagd moet worden om een bepaalde tijd een bepaalde locatie en/of persoon 'live' te bekijken via de camerabewaking. Alle beelden van alle camera's zijn de hele dag actief en registreren wat er gebeurt. De beelden worden vervolgens een week bewaard waarna het systeem ze automatisch vernietigd.
Brigadier Dumont: "Wanneer er zich iets heeft voorgedaan zoals een roof of vernieling, is het slim om binnen een week daarvan aangifte te doen zodat de beelden daarvan opgeslagen kunnen worden. Mits er iets geregistreerd is natuurlijk want de camera's bewegen constant, ze draaien rond, ze registreren dus niet een en dezelfde plek, dat mag ook niet en dat zou betekenen dat de camera enkel een klein gebied kan 'zien' terwijl die door te roteren veel meer kan waarnemen."

Mensen denken vaak (ook vanwege tv-series) dat de camera's alles zien, detecteren en registeren, tot aan gezichtsherkenning toe. Dat is niet zo want als een fiets gestolen wordt net op het moment dat de camera de andere kant uit draait, dan is het helaas pech. Het 'live' uitkijken vindt vooral plaats tijdens de donderdag-, vrijdag- en zaterdagavond wanneer er koopavond en uitgaanspubliek is; vaak de momenten dat er extra politietoezicht gewenst is.

Brigadier Marijn Berkers van de basiseenheid Venlo-oost, Arcen&Velden vertelt op het bureau aan de Rijnbeekstraat over zijn werk als wijkagent naast zijn nevenfuncties als dagcoördinator (planner) en lid van de mobiele eenheid (ME).
In zijn werkgebied zijn 3 wijkagenten actief; een voor Arcen, Lomm en Velden, eentje voor Venlo-oost en hijzelf voor Venlo-noordoost (gebied tussen grens Velden/ Duitsland langs Grote Heide en Karel van Egmondstraat). Hij is met de SP van mening dat 1 wijkagent voor zulke grote gebieden veel te weinig is maar hij moet maar gedraaid krijgen en roeien met de riemen die hij heeft. Berkers: "De tijd waarin 'bromsnor' constant in de wijk was om een oogje in het zeil te houden, zou terug moeten komen want de politie is te weinig in de wijken aanwezig om het verschil te kunnen maken."

Hij geeft aan gebonden te zijn aan handen en voeten om het werk geklaard te krijgen en is daarbij afhankelijk van de toegeeflijkheid van collega's om uren en/of diensten over te nemen zodat hij de wijk in kan. Hierdoor maakt hij veel uren en is de werkdruk hoog met als gevolg dat problemen zich verplaatsen want op papier zit het allemaal wel goed, dan klopt de planning, maar in realiteit is hij veel minder op straat dan hij zou willen. Berkers geeft aan dat de basiseenheid vroeg of laat tegen problemen gaat aanlopen.

Berkers: "De politie is net een bedrijf; de zak geld van het ministerie moet verdeeld worden over alle korpsen, die hun geldzak moeten verdelen over elke eenheid, dienst en team. Wanneer op een moment het geld op is moeten we of creatief omgaan of zaken en diensten laten liggen, zoals het wijkwerk of extra patrouilles."

Ook het papierwerk houdt hem van de straat.
Hij geeft aan dat voor een aangifte vaak meerdere soorten formulieren moeten worden ingevuld, allemaal voorzien van zijn handtekening en een begeleidend verhaal voor het dossier. Bij een aanhouding van een junk waarbij geweld moet worden gebruikt gaat het dan al snel om een verhuisdoos vol formulieren.

Voor een 'simpele' aanrijding tussen twee auto's is een agent vele uren kwijt voor de afwikkeling van het papierwerk; een dik dossier van van de aangifte, getuigenverhoren, verklaringen, formulieren voor de verzekeringen, belastingdienst, Rijkswegendienst (RDW), kentekenregistraties, schadeopneming van de voertuigen en eventuele schade aan het wegdek en verkeersborden etc. waarvoor een formulier naar de hersteller en de gemeente moet met het verzoek om de schade te repareren...
Berkers geeft aan dat wanneer er bijvoorbeeld een moord is gepleegd er al snel sprake is van meters papierwerk, een dossier verdeeld over meerdere klappers en archiefmappen. "Die papierwinkel is nodig om een collega-agent of advocaat en rechter een goed inzicht te geven in de gang van zaken, en het dient daarom ook secuur te lopen om bijvoorbeeld procedurefouten te voorkomen", aldus agent Marijn Berkers.
Al die administratie slokt veel tijd op, tijd die Berkers liever op straat in zijn wijk had willen inzetten.

Berkers vervolgt: "De wijkagent behoort veel op straat te zijn, zo'n 60-80% van de tijd, maar dat valt vies tegen want in werkelijkheid is dat nog geen 30-40% van de tijd." Creatief als hij is heeft hij samen met collega's een nieuwe manier bedacht om toch vaker in de wijk te zijn. Binnenkort krijgt een heuse politiecaravan de vuurdoop waarmee men wijkbewoners over de vloer wil krijgen zodat ze laagdrempelig hun vragen en problemen kwijt kunnen. Andere korpsen gebruiken het internetpodium Hyves om makkelijker benaderbaar te zijn of schuiven bij mensen aan die voor hun deur zitten te buurten.
"Allemaal oplossingen om vaker in de wijk aanwezig te kunnen zijn ook wanneer er geen tijd is voor een echte ronde door de wijk. Vooropgesteld dat dit natuurlijk het wijkwerk niet kan vervangen, daarvoor blijf ik het eerste aanspreekpunt en de verantwoordelijke agent maar het zijn wel creatieve manieren om mijzelf en collega-agenten in te plannen voor de wijk", aldus Berkers.

Het almaar lager wordende budget dwingt eenheden en korpsen om creatief om te springen met de middelen wat ten koste kan gaan van de politietaken. Ook de effecten van de nieuwe bezuinigingen van de minister hakken er in want het korps krijgt de komende jaren 2000 minder aspirant-agenten die kunnen worden opgeleid, vacatures worden ingetrokken en 500 minder agenten komen in werkelijke dienst! Het korps Venlo wilde meer wijkagenten aanstellen maar door de nieuwe bezuinigingen kan het korps dit niet betalen en heeft zodoende de functies ingetrokken, tot ongenoegen van gemotiveerde agenten die op de wijkfunctie solliciteerden en ten koste van de wijk zelf...

Berkers: "Om het politieniveau op peil te houden omwille van de openbare veiligheid en leefbaarheid, leidt er nu toe dat de basiseenheden Venlo-oost en centrum samen gaan om daarmee beter in te kunnen spelen qua inroosteren en schuiven van diensturen. Ook de politie-inzet bij voetbalwedstrijden en evenementen zou eens tegen het licht gehouden moeten worden want de organisatoren zijn toch immers zelf verantwoordelijk voor de veiligheid rondom hun evenement?"

De wijkagenten Dumont en Berkers willen nog kwijt dat het respect en het aanzien van de agent beter kan en beter moet maar dat de huidige situatie ook komt doordat de politie in het verleden voor elk wissewasje kwam aantreden, ook al was het niet hun eigenlijke taak maar meer die van de gemeente of hulpverlening. Tegenwoordig komen ze dus niet meer voor zulke wissewasjes en verwijzen ze al aan de telefoon meteen door. Dit wordt niet begrepen omdat het 'vroeger' eenmaal anders was. Ook de verharding in de samenleving speelt een rol doordat het ieder voor zich is en mensen geen rekening meer houden met elkaar. Een mooi voorbeeld daarvan is een bewoner die de politie belt met de vraag of ze zijn buren kunnen aanpakken want hij heeft last van hun blaffende hond. Op de vraag of hijzelf al eens met zijn buurman daarover gepraat heeft zegt hij “nee, daar is toch de politie voor?”...

Een ander punt van verbazing van veel mensen is de grote verscheidenheid van ambtenaren die de openbare orde bewaken. Naast de politie bestaan er stadswachten, bijzonder opsporingsmabtenaren (BOA), handhavingsmedewerkers van de gemeente, politie junioren, vrijwillige politie, surveillanten, beveligingsbedrijven en daarnaast nog de particuliere beveiliging van de grote warenhuizen. Brigadier Dumont: "Voor veel mensen is het onderscheid onduidelijk en dat kan beter." Stadswachten dienen als aanspreekpunt op straat en ook voorzien ze bijvoorbeeld te lang geparkeerde caravans van een waarschuwingssticker. De vrijwillige politie heeft beperkte bevoegdheden en zien vooral toe op de handhaving en ondersteunen de politie bij verkeerscontroles, aanpak hondenpoep, fiscale zaken en het toezien bij evenementen. De junioren zijn aangetrokken als aanspreekpunt voor jongeren want het praten met jongeren kan beter gebeuren door mensen van dezelfde leeftijd. "De junioren krijgen een beetje betaald voor hun inzet en tevens hoopt men zo nieuw potentieel voor de politie binnen te krijgen.", aldus Marcel Dumont. De BOA's mogen bekeuren en boetes opleggen. Gemeentelijke handhavers controlen de openbare orde en roepen BOA's of politie in bij ongeoorloofde zaken zoals foutparkeren of milieudelicten. Particuliere beveiligers houden een oogje in het zeil in de winkel of toegewezen projecten en bedrijfsterreinen.
Dumont: "Sinds enige tijd zijn de diverse handhavers beter van elkaar te onderscheiden door elk hun eigen kleur kleding en een duidelijk zichtbaar logo te dragen." Dumont geeft aan dat de 'echte' politie altijd in het blauw en/of met fel gele jas gekleed gaat, alle anderen zijn mensen of instanties met specifieke taken maar die bezitten geen wapens en mogen geen geweld toepassen.

Momenteel voert de SP een landelijk onderzoek naar de werkbeleving van politieagenten. Er wordt veel gesproken over het belang van een goede politie, iedereen heeft er wel een mening over, maar de agenten zelf weten als geen ander hoe het werkelijk zit. Of het nu gaat om werkdruk, salaris of problemen op straat, zij zien hoe het politiebeleid in de praktijk uitpakt. Komt de politiek met goede oplossingen? Of leiden die tot nieuwe problemen? De SP wil het graag van de échte deskundigen weten en daarom vragen wij agenten onze vragenlijst in te vullen.
De resultaten van dit onderzoek onder politiemensen worden voorgelegd aan regering en parlement. Op deze manier brengen wij de praktijk van de politiemensen in de politiek.
Agenten kunnen nog steeds meedoen aan het politieonderzoek via: www.sp.nl/politie.

Update 23-07-2009:
Tussenstand SP-enquête onder politieagenten bekend
Ruim 10.000 agenten vulden het onderzoek in. De resultaten uit deze tussenstand spreken voor zich. Voor het actualiteitenprogramma NOVA reden om er aandacht aan te besteden in hun uitzending.

Door de bureaucratie komen agenten niet meer aan hun echte werk toe waardoor ze de prestatieafspraken moeilijk kunnen halen maar juist door diezelfde door de politiek opgelegde prestatiedoelstellingen verliezen de agenten de werkelijkheid van de straat uit ogen. Agenten zijn te veel tijd kwijt aan het werken met de computersystemen die erg duur zijn en niet werken terwijl deze systemen het werk juist zouden moeten vergemakkelijken... Onder politiecollega's is de wens groot om de bureaucratie drastisch terug te dringen, het moet eenvoudiger en veel minder tijdrovend kunnen. Het is van de gekke dat voor een aanhouding een agent vijf verhuisdozen vol formulieren moet opmaken en kopiëren voordat het naar de officier van justitie gaat.
 
Uit de SP-enquête blijkt ook dat 91% van de agenten van mening is dat de politiek niet weet wat er zich in werkelijkheid bij de politie afspeelt en ook denken 67% van de agenten dat de eigen korpsleiding dit niet weet. De SP heeft al vaker ervaren dat ministers en ambtenaren iets anders beweren dan dat de agent op straat meemaakt. Een rapport van een agent naar de leiding wordt door veel leidinggevenden en managers bekeken, samengevoegd, veranderen van toon en rooskleuriger naarmate het op hoger niveau komt. Daardoor is de voorstelling van de minister ook veel te rooskleurig en dus anders dan de realiteit.
 

Uit een tussenstand van de SP-enquête onder agenten blijkt dat 71% vindt dat ze te weinig tijd hebben voor het contact met de burgerij op straat. Ook willen agenten dit verbeteren door de wegbezuinigde kleinere wijkposten terug te brengen waardoor het contact tussen politie en wijkbewoners aangehaald wordt. Volgens de SP een duidelijk signaal dat niet meer genegeerd mag worden.
Mede dankzij inzet van de SP in de Tweede Kamer is het verplicht bonnenschrijven afgeschaft maar in praktijk houden de korpsen er aan vast. Wanneer agenten elk jaar ieder een verplicht aantal bekeuringen moet uitschrijven gaat dat ten koste van de motivatie en de werkelijke politietaken. Een agent voelt zich hierdoor aangetast in de beroepseer en kan niet meer doen wat die wil doen, namelijk problemen voorkomen en er voor de burger zijn. Er is nu minder begrip voor het werk van de politie door het weghalen uit de wijk terwijl ze wel bonnen moeten maken.
Door dit onbegrip en zelfs onmin neemt de afkeer en het geweld toe. Dit kan natuurlijk niet en daarom pleit de SP voor het zwaarder straffen van geweld tegen hulpverleners in publieke diensten.

Bekijk de uitzending van NOVA waar Agnes Kant in debat gaat met Leon Kuijs, voorzitter van de Raad van Hoofdcommissarissen, over de enquêteresultaten.

22-07-2009: Onderzoek SP: "Agenten willen meer politieposten in de buurt"
22-07-2009 NOVA tv: "Politieagent ziet werk niet meer zitten" (na 8.08 min.)
20-07-2009: SP bezoekt woensdag politie Venlo
10-07-2009: Negentig procent agenten heeft kritiek op computersysteem politie
21-01-2009: Column 'Onterecht verongelijkt!'
14-01-2008: Hoge actiebereidheid bij politie