Venlo

Landelijk gezien is het aantal werkende armen sinds 1990 verdubbeld. Dat geldt zowel voor de werknemers als de zelfstandigen. Maar wat weten wij over deze mensen in Venlo? Een tentoonstelling en debat over armoede onder werkenden moet dit verduidelijken.

Nooit in de geschiedenis waren we zo rijk als enkele jaren geleden. En toch leven in dit land een heleboel mensen in armoede, groeien er 343.000 kinderen op in armoede en krijgen ze niet de kansen waar ze recht op hebben. 1,25 miljoen Nederlanders werken tegen de klippen op voor een erg klein inkomen, duizenden mensen nemen meerdere banen omdat ze anders niet rondkomen. Ouderen ervaren stille armoede doordat hun uitkering en/of pensioen de maandelijkse kosten niet kunnen dekken.

Voor FNV Lokaal Venlo en het comité Vrouwen in de Bijstand reden om aandacht te vragen voor deze groep burgers die een beter bestaan verdient, maar wat doen we daaraan in Venlo?! Een toneelgroep, tentoonstelling en een scherp debat moesten de ogen doen openen.

Een actrice vertelde één van de verhalen uit het boek 'Onzeker bestaan, leven aan de rafelrand van de arbeidsmarkt', dat in opdracht van de FNV in 2009 is verschenen. Van de portretten van de geïnterviewden voor dit boek is een tentoonstelling gemaakt opdat de werknemers en zelfstandigen die met werken een karig inkomen verdienen - en daarvan maar moeilijk rond komen - een gezicht krijgen. Wethouder Testroote opende de tentoonstelling in het Werkplein/UWV, waarbij hij aanhaalde dat ook hij alle zeilen moet bijzetten om voldoende geld voor armoedebestrijding te behouden.

Het vertelde verhaal ging vooral over de diep trieste bochten waarin een vrouw, die haar hele leven keihard gewerkt heeft maar pech heeft gehad, zich moet wringen. Er zijn te veel mensen niet in staat om volwaardig deel uit te maken van de samenleving vanwege armoede. Na deze indrukwekkende opening was het tijd voor discussie.

Het is triest dat er een debat over gehouden moet worden maar hoe anders breng je de vaak stille armoede in beeld? Vanuit vakbond FNV en Vrouwen in de bijstand ging men het debat aan met de lokale politiek. Vanuit de PvdA trad Wilma de Bruin aan, vanuit de VVD Mieke van Rijn ten Vaanholt en voor de SP mocht Ton Heerschop deelnemen aan het debat. Vanuit de overige partijen was geen afvaardiging, wat ook weer genoeg zegt. Juist om die reden kon het nooit een echt debat worden.

Mieke van Rijn ten Vaanholt mag dan voor de VVD in de raad zitten, al snel in de discussie bleek dat zij een sociaal hart heeft en eerder pleit voor ondersteuning van kansarmen en kleinschaligheid dan de snoeiharde bezuinigingslijn van Rutte en co.
De kansen op een uiterst rechtse regering werken van de andere kant heilzaam tussen SP en PvdA. Beide partijen zijn het eens dat armoede niet mag bestaan in een beschaafd land als Nederland.

Het debat wees al snel uit dat deze lokale politici dicht bij mensen staan in de samenleving. De SP hield de aanwezigen voor dat vooral de enorme geldreserves die bij andere overheden zoals provincies liggen, het geld klotst daar letterlijk tegen de plinten op, besteed kunnen worden aan armoedebestrijding.

Ook bleek dat de mensen zich goed informeren over de nieuwe beleidslijn van CDA-minister Donner waarbij gemeenten worden gekort omdat er minder werkelozen zouden zijn. De reactie van de SP hierop kon op instemming rekenen; de wethouder moet niet alleen een briefje schrijven, hij moet keihard op de deur rammen bij zowel Donner als bij de grootste lobbyclub van Nederland, de VNG.
Dat de SP daarop direct vragen heeft gesteld kon op instemmend geknik van de aanwezigen rekenen, en een PvdA die even wat stiller werd.

De landelijke ontwikkelingen staan ook in dit debat steeds centraler. CDA en VVD lijken hun ziel verkocht te hebben aan de PVV bij onder meer 15% korting op de bijstand en daarbij nog eens het ontbreken van de inflatiecorrectie. Een snoeiharde bezuiniging die er zeer waarschijnlijk aan zit te komen onder de 'christelijke waarden' van het CDA en de 'vrijheden' van de VVD. Wilders laat het gebeuren in ruil dat hij wederom zich mag uitleven op de Islam.

De SP hield het gehoor voor dat ook Wilders gewoon een neoliberaal is die uit de schoot van de VVD voortkomt. Er klonken strijdbare geluiden uit de zaal maar ook uit de hoek van de PvdA en de FNV. Wat dat betreft kan het na de inhuldiging van het nieuwe kabinet, als het er komt, nog wel eens een hete herfst of winter worden. Malieveld alvast afhuren?!

Terugkijkend was het een debat wat eigenlijk nooit had mogen plaatsvinden. De neoliberale ellende heeft ons in deze asociale situatie gebracht en zegt nu haar eigen ellende op te kunnen lossen. Intussen worstelen mannen en vrouwen in Nederland iedere dag met armoede. In stilte lijdende ouderen, kinderen die zich schamen voor de situatie, en ouders die met behulp van ‘creatief boekhouden’ tussen schamel salaris en kinderbijslag de rekeningen van school en de woningbouw voldoen. Het afsluitende gedicht sprak boekdelen: “Mijn moeder is een held…”

Beschrijving van het boek ‘Onzeker bestaan, leven aan de rafelrand van de arbeidsmarkt’:
Nooit in de geschiedenis waren we zo rijk als enkele jaren geleden. "Maar niet iedereen profiteert daar van mee. Honderdduizenden werknemers sprokkelen met hard werken een karig inkomen bij elkaar. Hun arbeidsomstandigheden zijn belabberd en van hun loon kunnen ze niet fatsoenlijk leven. Ze werken op onmogelijke tijden. Sommigen hebben zelfs twee banen. Ze hoppen van het ene tijdelijke contract naar het andere, weten vandaag niet of ze morgen nog werk hebben. Ze liggen wakker omdat hun kinderen niet op zwemles kunnen, voelen zich mislukt. En tijdens de recessie zijn ze vaak de eersten die eruit vliegen. Vrouwen moeten economisch zelfstandig worden, ouderen moeten langer aan het werk blijven, werklozen moeten desnoods de arbeidsmarkt op geschopt worden. Een mooi beleidsstreven, maar het resultaat is dat ze zich vaak niet gezien voelen, terwijl ze zich uit de naad werken. Je hoort ze nooit. Daar zijn ze te bescheiden voor en niet zelden vrezen ze voor ontslag als ze hun verhaal aan de grote klok hangen. Nu doen ze een boekje open over de onderkant van de arbeidsmarkt. In Nederland. Anno 2009."

01-08-2010: SP wil opheldering over bezuinigingen op bijstand en thuiszorg
21-04-2010: Karabulut: 'armoedebestrijding onder kinderen heeft gefaald'
11-01-2010: 'Kabinet moet niet alleen de banken, maar ook de kleine zelfstandigen steunen'
01-12-2009: Opinie Jan Marijnissen in Brabants Dagblad: "Armoede is een aanslag"