Koopzondagen en ongelijke concurrentie
Koopzondagen en ongelijke concurrentie
In het politieke discussieprogramma 'Markt 2' op Omroep Venlo FM praten vanmiddag Alexander Vervoort (SP) en Toine Schreinemachers (ondernemers binnenstad) over de proef met 20 koopzondagen per jaar.
De SP is voor beperking van het aantal koopzondagen tot 12 per jaar. In gebieden die van zichzelf een toeristische aantrekkingskracht hebben kunnen extra koopzondagen worden toegestaan, zoals in Arcen maar dan ook alleen daar. SP-fractievoorzitter Alexander Vervoort: "De SP wil het aantal koopzondagen beperkt houden omdat het voor werknemers en kleine zelfstandigen belangrijk is dat er een gezamenlijke dag is waarop de winkels in meerderheid gesloten zijn. Extra koopzondagen bevoordelen het grootwinkelbedrijf ten opzichte van de kleine middenstanders."
Een oude wijsheid is ook dat een euro maar één keer kan worden uitgegeven. Als winkels zeven dagen open zijn in plaats van zes, betekent dat niet dat de klant meer te besteden heeft. Alleen dat hij hetzelfde geld in zeven in plaats van zes dagen zal besteden. Tel uit je winst als winkelier! Maar bedrijven concurreren met elkaar en vooral grote ketens oefenen daarom stevige druk uit op gemeenten om vaker op zondag open te kunnen zijn.
Vervoort: "De proef met 20 koopzondagen zet geen zoden aan de dijk voor die winkeliers die het nodig hebben, namelijk de kleine middenstand. De grote winkelketens kunnen nog wel omzet draaien op zo'n extra koopzondag maar de kleinere winkels hebben er vooral extra kosten aan." De extra koopzondagen hebben ook weinig invloed op de horeca, die uitgezonderd is van de regeling en 'gewoon' geopend kan zijn.
Voor de kleine middenstand leidt extra koopzondagen nauwelijks tot meer omzet, maar winkeliers moeten wel vaker in hun winkel staan om hetzelfde te verdienen. Uitbreiding van koopzondagen gaat dan ook ten koste van het MKB (midden- en kleinbedrijf).
Vervoort: "Daarnaast zien veel werknemers zich gedwongen om op zondag te werken. Uit onderzoek van de vakbond blijkt dat velen dat tegen hun zin doen. Ook is het belangrijk dat er een gemeenschappelijke dag is waarop verenigingsactiviteiten georganiseerd kunnen worden en mensen activiteiten kunnen ondernemen met familie en vrienden. De SP vindt het belangrijk dat zo veel mogelijk mensen daar aan mee kunnen doen. In Nederland is de meest aangewezen dag hiervoor de zondag omdat dit een dag is waarop de meeste mensen vrij zijn, overheidsdiensten veelal gesloten zijn en ook scholen en universiteiten dicht zijn."
Alle gemeenten zien graag dat de eigen middenstand het goed doet. En winkelend publiek dat met een koopzondag naar de eigen stad kan worden gelokt is economisch gezien pure winst. Helaas kent die concurrentieslag ook verliezers. Voor een kleine zelfstandige zit er niets anders op: meedoen of de slag verliezen. Dat laatste dan ten koste van de enige vrije dag in de week
Arcen is een uitzondering binnen het Venlose omdat er een toeristische status aan gegeven is. Dit wil niet betekenen dat die status voor de hele gemeente moet gaan gelden.
Vorig jaar werd heel Amsterdam-Noord tot toeristisch gebied gebombardeerd, terwijl er doorgaans geen toerist te vinden is. Dergelijk misbruik van de winkeltijdenwet dient voorkomen te worden maar hoeft niet te tornen aan de vrijheid voor gemeenten en winkeliers om te kiezen voor zondagopenstelling.
De SP wil dat er voortaan een redelijke en serieuze afweging wordt gemaakt ten aanzien van wat toeristisch gebied is en wat niet. Het uiteindelijke oordeel ligt vervolgens bij de minister van Economische Zaken.
Vervoort: "Een vaak gehoord argument is dat zondagssluiting banen zou kosten. Maar dat is niet onderbouwd. Met de wet van 1996 is het aantal koopzondagen uitgebreid. De werkgelegenheidsgroei in de detailhandel bedroeg tussen 1995 en 2005 7,5 procent. De gemiddelde groei in alle andere sectoren in ons land was echter 16,7 procent. Ondanks de fors ruimere openingstijden van winkels is de groei dan ook op zijn minst teleurstellend. Ook is het aantal fulltime banen afgenomen. Veel volwaardige banen moesten plaats maken voor goedkopere deeltijdbanen. Er is dan ook geen verband aan te tonen tussen verdere openstelling van winkels op zondag en banengroei."
Op zondag werken lijkt voor sommige werknemers extra aantrekkelijk vanwege de zondagtoeslag. Ook dat wordt als argument gebruikt voor ruimere zondagopening. Maar de Raad Nederlandse Detailhandel (RND) wil juist dat bij ruimere zondagsopenstelling deze zondagtoeslagen vervallen, omdat de zondag dan eigenlijk een gewone werkdag wordt. Met een ruimere zondagsopening en het vervolgens vervallen van de toeslagen is het voordeel voor veel werknemers juist verdwenen.
In het radioprogramma 'Markt 2' discussiëren lokale politici onder leiding van presentator Twan Mariën. Pittige discussies, heldere commentaren en scherpe analyses worden afgewisseld met politiek nieuws en muziek.
Het programma wordt uitgezonden op zaterdag tussen 13.00 en 14.00 uur, en herhaalt op zondag om 07.00 en 22.00 uur. Omroep Venlo radio is in de ether te ontvangen via 96.9 FM en op de kabel via 87.5 FM, maar ook via een live stream online te beluisteren.
U kunt de hele uitzending hier downloaden en beluisteren (70 MB, klik op "normale download", luister na 35 minuten)